Ανθρωπος που επιβίωσε στον εμφύλιο πόλεμο της άλλοτε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας και δεν λογάριασε τις βόμβες που έσκαγαν γύρω του, προκαλώντας θανάτους άμαχου πληθυσμό, δεν καταλαβαίνει από πίεση. Είναι πολύ σκληρός για να «πεθάνει» ακόμη και σε οργανισμό – όπως η ΤΣΣΚΑ Μόσχας – όπου το… do or die είναι τρόπος ζωής.
Αν το κριτήριο ανάδειξής του σε πιο πετυχημένο Έλληνα προπονητή είναι η κατάκτηση (δις) της Euroleague, μάλλον στραβά αρμενίζουμε. Τα επιτεύγματα του Δημήτρη Ιτούδη είναι σπουδαιότερα, απλώς το αποτέλεσμα είναι το κριτήριο για κάθε επαγγελματία. Από τότε που είχε μαλλί-χαίτη, στα Τρίκαλα Ημαθίας (απ’ όπου κατάγεται), γόνος μιας μεσοαστικής οικογένειας. Εκείνη η διαφωνία με τον προπονητή της ποδοσφαιρικής ομάδας (λόγω της κώμης του) πρόσφερε ανέλπιστο δώρο στο μπάσκετ. Γιατί έριξε μαύρη πέτρα πίσω του.
Αρχές δεκαετίας του ’90, ως φοιτητής φυσικής αγωγής βρέθηκε στο Ζάγκρεμπ, σε πανεπιστήμιο με κατεύθυνση το μπάσκετ. Πρώτευσε στις εξετάσεις, αναδείχθηκε κορυφαίος μεταξύ 148 σπουδαστών. Λίγους μήνες μετά ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος. Οι γονείς ανησυχούσαν, οι ανταποκριτές των ελληνικών ΜΜΕ προειδοποιούσαν, ένα ανθρώπινο/εθνικό δράμα εξελισσόταν μπροστά στα μάτια του, μα αυτός εκεί, πιστός στο όνειρό του. Σε ηλικία 21 ετών ήταν βοηθός προπονητή στην ΚΚ Ζάγκρεμπ με παράλληλη δράση στα παιδοεφηβικά τμήματα. Μισθός, εκατό μάρκα. Οι βασικοί αιμοδότες του ήταν οι γονείς του. Ο πατέρας του καλλιεργούσε σπαράγγια τα οποία εξήγαγε στη Γερμανία. Από τον πατέρα του αγάπησε και τη λαϊκή μουσική καθώς ήταν μπουζουξής. Χρόνια μετά, επιδίωξε και κατάφερε να κάνει το ίδιο με την κόρη του.
Ο Ιτούδης είχε χαράξει τη δική του κατεύθυνση. Εραστής ενός ονείρου, πεισματάρης, σοβαρός και πάντα ανέκφραστος. Χριστούγεννα του ’93 συνάντησε για πρώτη φορά το… έτερον ήμισυ στον επαγγελματικό βίο του. Τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Κανείς εκ των δύο φαντάστηκε ό,τι επακολούθησε.
Προηγήθηκε η «ανακάλυψή» του από τον ΠΑΟΚ. Παραμονές αγώνα του Δικεφάλου στο Ζάγκρεμπ, ένα λιγνό παλικάρι και άριστος χειριστής της γλώσσας, λειτούργησε ως οικοδεσπότης. Στην πορεία της συζήτησης, παρέδωσε έγγραφα scouting όλων των παικτών του αντιπάλου. Οι επιτελείς του ΠΑΟΚ εντυπωσιάστηκαν και τον προσέλαβαν στο τεχνικό επιτελείο δίπλα στον Εύθυμη Κιουμουρτζόγλου, προηγήθηκε η συνεργασία με τον Βαγγέλη Αλεξανδρή.
Η έκπληξη του Γκομέλσκι
Ο κόουτς «Κ» παραιτήθηκε και ο Ιτούδης έπρεπε να εκτελέσει χρέη πρώτου προπονητή. Ντεμπούτο στη Μόσχα. Απίστευτη σύμπτωση. Επέλεξε να εφαρμόσει άμυνα ζώνης (1-3-1) απέναντι στην ισχυρή Ντινάμο. Ο θρύλος του ευρωπαϊκού μπάσκετ, Αλεκσάντερ Γκομέλσκι, αγρίεψε με το θράσος του «πιτσιρικά». Τον πλησίασε και τον ρώτησε… «πόσο χρονών είσαι;». «25…» του απάντησε ο Ιτούδης και δίχως αμφιβολία του αποκρίθηκε ο σπουδαίος Σοβιετικός, «εσύ έχεις μέλλον».
Το αγροτικό και ο «Ζοτς»
Ο Γκομέλσκι δεν έπεσε έξω. Λίγα χρόνια περιπλάνησης στις μικρές κατηγορίες (κυρίως στην τεχνική ηγεσία της ΜΕΝΤ) και το καλοκαίρι του ‘99 «ήρθε» το τηλεφώνημα από τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς. Ο «Ζοτς» είχε καταλήξει στον Παναθηναϊκό. Είδε στο πρόσωπό του Ιτούδη τον έμπιστο συνεργάτη, φιλόδοξο προπονητή, έναν αυθεντικό επαγγελματία. Η 13ετης συνεργασία εξελίχθηκε σε σχέση αγάπης. Μαζί έχτισαν τη «μοναρχία» του Παναθηναϊκού σε Ελλάδα και Ευρώπη. Τα ισχυρά συστατικά της σχέσης αποδείχθηκαν το 2007. Η πολιορκία από τον Κερεχέτα (σ. σ. ιδιοκτήτης της Μπασκόνια) δεν έριξε τα τείχη. Ο Ιτούδης αρνήθηκε την πρόταση, απέρριψε κι αυτή της Μπιλμπάο. Ένιωσε ότι θα στοιχειοθετούσε μέγιστη προδοσία στον συνεργάτη, στον φίλο του και μετέπειτα κουμπάρο του, Ζέλικο Ομπράντοβιτς.
Το τέλος μιας σχέσης
Ολα τα ωραία έχουν ένα τέλος, έτσι το καλοκαίρι του 2012 αμφότεροι αποχαιρέτησαν τον Παναθηναϊκό. Ο Δημήτρης Ιτούδης βρέθηκε ενώπιον της σπουδαιότερης πρόκλησης στην καριέρα του, αλλά αρνήθηκε την πρόταση των «πράσινων». Καλοκαίρι του 2013, ήταν στη Ρόδο για τις καλοκαιρινές διακοπές του. Η σύζυγός του Μαρία του μιλούσε για την ομορφιά του νησιού, αυτός σκεφτόταν τα… «pick n’ roll», όπως είχε πει. Εκεί του τηλεφώνησε ο τζένεραλ μάνατζερ της Μπάνβιτ, Τουρκάι Τσαταλολούκ. Συγκεκριμένη πρόταση, αφόρητη πίεση και αποδοχή της πρόκλησης συνεργασίας. Ο Ιτούδης έγινε ίσως ο πιο πετυχημένος προπονητής στην ιστορία της Μπάνβιτ, αναδείχθηκε προπονητής της χρονιάς, αντιμετώπισε για πρώτη φορά και τον «μεγάλο αδερφό του», τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς ο οποίος είχε αναλάβει τη Φενέρμπαχτσε. Αυτοί που εντυπωσιάστηκαν περισσότερο ήταν οι άνθρωποι της ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Πριν καλά-καλά τελειώσει η χρονιά, κατέθεσαν πρόταση συνεργασίας.
Η συμβολική κίνηση με την χαρτοπετσέτα
Το μεγαλείο της ψυχής ενός ανθρώπου αναδεικνύεται από τον τρόπο διαχείρισης της χαράς του φίλου του. Ο πάγκος της ΤΣΣΚΑ Μόσχας αποτελεί το όνειρο κάθε προπονητή. Ο Δημήτρης Ιτούδης τον είχε μπροστά του. Όπως όμως και το τριετές συμβόλαιο με την Μπάνβιτ. Οι Τούρκοι λειτούργησαν σα να μην υπήρχε συμβόλαιο. Η κίνηση του προέδρου της Μπάνβιτ, Οζκάν Κίλιτς, να σκίσει μια χαρτοπετσέτα την ώρα του γεύματος ήταν συμβολική. «Δεν υπάρχουν συμβόλαια», του είπε έμμεσα και του έδωσε την ευχή του.
Για να φθάσουμε στο σήμερα. Ο Ιτούδης δεν βρίσκεται στο τέλος του δρόμου, αλλά σαν άλλος σκαπανέας άνοιξε τη δική του λεωφόρο των ονείρων. Τον περασμένο Γενάρη έπαιξε το κεφάλι του στη Βαρκελώνη. Ηξερε ότι σε περίπτωση ήττας από την Μπαρτσελόνα θα έβλεπε το φάσμα της απόλυσης. Πριν από ενάμιση μήνα, ο Αντρέι Βατούτιν, είπε ότι… «ακόμη κι αν κατακτήσει την Euroleague δε σημαίνει ότι θα μείνει στην ΤΣΣΚΑ». Ο Ιτούδης ξαναπάτησε στο υψηλότερο σκαλί της Ευρώπης. Δεύτερη Euroleague ως πρώτος προπονητής, έβδομη στην καριέρα του και 29 τίτλοι στο σύνολο. Τώρα, αυτός που θα αποφασίσει για το μέλλον αυτής της σχέσης είναι ο 49χρονος τεχνικός καθώς το αμερικανικό όνειρο ζωντάνεψε μπροστά του…
