Σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές ομάδες στο Μουντιάλ του Κατάρ είχαν ποδοσφαιριστές με ρίζες από την Αφρική στο ρόστερ τους. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Αγγλία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία είναι στη σχετική λίστα. Οι ΗΠΑ που είναι ένα πολυσυλλεκτικό κράτος έχουν φυσικά παίκτες από την Αφρική στη σύνθεσή τους. Ελάχιστες είναι οι χώρες που ανήκουν σε αυτή τη μακρά λίστα και ανάμεσα σε αυτές είναι και η παγκόσμια πρωταθλήτρια, η Αργεντινή.
Ο Λιονέλ Μέσι δεν είχε ποτέ μαύρο συμπαίκτη στην Εθνική Αργεντινής ενώ το ίδιο συνέβη και το 1978 με την ομάδα του Μάριο Κέμπες και το 1986 με τον Ντιέγκο Μαραντόνα. Αλήθεια, η Αργεντινή δεν έχει μαύρους στον πληθυσμό της;
Βέβαια έρευνες στη χώρα υποστηρίζουν ότι ο Μαραντόνα έχει μακρινές ρίζες από μαύρους. Είχε και παραείχε αλλά πλέον έχει ελάχιστους. Η απογραφή του 2010 έδειξε ότι 150.000 ανθρώπους αφρικανικής καταγωγής ζουν στην Αργεντινή, ένα έθνος 45 εκατομμυρίων, αλλά οι ακτιβιστές εκτιμούν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πλησιέστερος στα 2 εκατομμύρια.
Όσο και εάν ψάξει κανείς δεν θα βρει ποδοσφαιριστή με καταγωγή από την Αφρική στην Εθνική Αργεντινής στις τελευταίες δεκαετίες. Η ιστορία έχει καταγράψει ένα μεγάλο αστέρι που μεγαλούργησε στη δεκαετία του 1920. Το όνομά του ήταν Αλεχάντρο Ντε Λος Σάντος και ήταν μέλος της ομάδας που κέρδισε το Copa America το 1925. Γιατί όμως οι Αφρικανοί έχουν εξαφανιστεί από την Αργεντινή; Οι λόγοι είναι πολλοί.
Αφρικανοί μέσω Βραζιλίας
Οι πρώτοι σκλάβοι Αφρικανοί έφτασαν στο Μπουένος Άιρες, μέσω Βραζιλίας, το 1587, και βρήκαν στέγη στις όχθες του Ρίο ντε λα Πλάτα, της εκβολής που σχηματίζεται από τη συμβολή του ποταμού Ουρουγουάη και του ποταμού Παρανά. Το δουλεμπόριο στην Αργεντινή ήταν μια ακμάζουσα επιχείρηση, καθώς ήταν η κύρια εμπορική δραστηριότητα στο Μπουένος Άιρες από το 1580 έως το 1640. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το 70 τοις εκατό της αξίας όλων των εισαγωγών που έφταναν σε αυτή την πόλη ήταν σκλάβοι Αφρικανοί.
Perspective: As fans keep up with Argentina’s success in this year’s World Cup, a familiar question arises: Why doesn’t the team have more Black players? Argentina is far more diverse than many realize — but the myth that it’s a White nation has persisted. https://t.co/aSfmELgO7O
Μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα, το ένα τρίτο του πληθυσμού ήταν μαύροι. Σε ορισμένες επαρχίες, συμπεριλαμβανομένων των Santiago del Estero, Catamarca, Salta και Córdoba, οι μαύροι αντιπροσώπευαν το ήμισυ του πληθυσμού. Τα στοιχεία της απογραφής αποκαλύπτουν επίσης ότι το Μπουένος Άιρες, ο πληθυσμός της αφρικανικής καταγωγής της πολυπληθέστερης πόλης της Αργεντινής, είχε υπερδιπλασιαστεί από το 1778 έως το 1836.
Στο Μπουένος Άιρες, γειτονιές όπως το Monserrat και το San Telmo στέγαζαν πολλούς μαύρους σκλάβους, μερικοί από τους οποίους ασχολούνταν με την κατασκευή χειροτεχνίας για τα αφεντικά τους. Πράγματι, οι μαύροι αντιπροσώπευαν το ένα τρίτο του πληθυσμού της πόλης, σύμφωνα με έρευνες που έγιναν στις αρχές του 1800.
Η στροφή στην Ευρώπη
Στα τέλη της δεκαετίας του 1850 ένας Αργεντινός φιλόσοφος και διπλωμάτης, ο Χουάν Μπαουτίστα Αλμπέρντι, ξεκίνησε εκστρατεία για την μετανάστευση λευκών από την Ευρώπη στην χώρα. Την ίδια περίοδο το ίδιο έκανε και ο Χούστο Χοσέ Ντε Ουρκίζα, πρόεδρος της χώρας, ο οποίος και ενσωμάτωσε στο πρώτο σύνταγμα της χώρας την τροπολογία 25.
Τι έλεγε; «Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση θα ενθαρρύνει την ευρωπαϊκή μετανάστευση». Τέσσερα εκατομμύρια Ευρωπαίοι μετανάστες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της κυβέρνησης για μετανάστευση μεταξύ 1860 και 1914.
Ανάμεσα τους και πολλοί Έλληνες οι οποίοι συνέχισαν να πηγαίνουν στην Αργεντινή με πολλούς εξ αυτών να φτιάχνουν και σημαντικές περιουσίες. Το 1948 έπρεπε κανείς να ταξιδέψει στην Βραζιλία για να συναντήσει μαύρους.
«Τροφή στα κανόνια»
Στα χαρτιά η δουλειά καταργήθηκε στην χώρα το 1813 αλλά συνέχισε να υπάρχει για δεκαετίες. Στην Αργεντινή υπήρχε νόμος όπου όριζε ότι όσοι είχαν σκλάβους θα έπρεπε να παραχωρήσουν το 40% τους στην πατρίδα για να πολεμήσουν.
Η ιστορία έχει καταγράψει ότι τα 2/3 του στρατού των Άνδεων που είχε δημιουργήσει ο Χοσέ Σαν Μαρτίν αποτελούνταν από μαύρους άνδρες. Κατά την διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας στην διάβαση των Άνδεων συμμετείχαν 2.500 μαύροι στρατιώτες και επέστρεψαν στη χώρα μόλις 143.
Οι ιστορικοί αποκάλυψαν ότι το 1829 η αφρο-αργεντινή στρατιωτική μονάδα Cuarta Cazadores έχασε 31 στρατιώτες λόγω θανάτου και 802 λόγω λιποταξίας. Πολλοί σκοτώθηκαν, άλλοι εγκατέλειψαν και βρήκαν καταφύγιο στο Περού. Αργότερα (1865-1870) χιλιάδες σκοτώθηκαν και στον πόλεμο με την Παραγουάη.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι μαύρες γυναίκες να ζευγαρώνουν με λευκούς άνδρες. Πολλοί έφυγαν από τη χώρα για την Βραζιλία όπου ήταν καλύτερες οι συνθήκες για εκείνους. Το 1895 η κυβέρνηση στην απογραφή που ανακοίνωσε δεν συμπεριέλαβε καν τους μαύρους!
Αργότερα στη χώρα και με τις ευλογίες του προέδρου Χουάν Περόν βρήκαν καταφύγιο 5.000 Ναζί εγκληματίες! Οι λευκές γυναίκες ήθελαν να παντρεύονται λευκούς ευρωπαίους ή αμερικανούς για να έχουν καλύτερη ζωή και άλλα προνόμια.
Οι ηγέτες της χώρας κατέβαλαν συντονισμένες, μακροχρόνιες προσπάθειες για τον εξευρωπαϊσμό της Αργεντινής, καλωσορίζοντας εκατομμύρια λευκούς μετανάστες, ενώ υποβαθμίζουν και κατακλύζουν την ιθαγενή και την αφρικανική κληρονομιά της χώρας.
Το 2002, μια Αφρο-Αργεντινή πέμπτης γενιάς εμποδίστηκε να φύγει από τη χώρα από έναν τελωνειακό υπάλληλο που επέμενε ότι δεν υπάρχουν μαύροι Αργεντινοί και ισχυρίστηκε ότι το διαβατήριό της ήταν πλαστό. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μικρή αύξηση στον αριθμό των μαύρων στη χώρα αλλά αυτή δεν έχει αποτυπωθεί σε στατιστικές και απογραφές.
